Prawidłowa masa ciała (p.m.c.) - jest jednym ze wskaźników oceniających ogólnie pojęty stan zdrowia i dobrego samopoczucia człowieka, jego zdolności motoryczne i wydolność fizyczną. Utrzymanie prawidłowej masy ciała zapobiega lub znacznie opóźnia pojawienie się wielu dolegliwości i chorób degeneracyjnych ciała fizycznego i psychicznego, dotykających na niespotykaną dotąd skalę społeczeństwa cywilizacji zachodniej (cywilizacji "dobrobytu" i niepohamowanej konsumpcji przetworzonej żywności, używek i leków).

Najczęściej stosowaną  i najprostszą oceną stanu odżywienia są pomiary wysokości i masy ciała. Wskaźniki wagowo-wzrostowe charakteryzują względną masę ciała w stosunku do wysokości ciała, a występowanie dodatniej korelacji między zwiększoną masą ciała i zawartością tłuszczu w organizmie pozwala wykorzystywać te wskaźniki do oceny stopnia otyłości.

W celu oszacowania p.m.c. możemy posłużyć się wieloma wskaźnikami antropometrycznymi, które biorą pod uwagę takie parametry ciała fizycznego jak: wzrost, masa ciała, budowa sylwetki - masa kośćca (szczupła, średnia, masywna), skład ciała (proporcje pomiędzy zawartością tkanki mięśniowej i tłuszczowej), płeć.

Na podstawie wielu analiz statystycznych uznano, że najbardziej przydatnym spośród nich w ocenie stanu odżywienia jest wskaźnik masy ciała   BMI - Body Mass Index, który oblicza się wg wzoru:

BMI = masa ciała (kg) : wzrost² (m²)

       Interpretacja wartości wskaźnika BMI, przy dokonywaniu oceny stanu odżywienia energetyczno-białkowego u osób dorosłych jest według mojej analizy i oceny niewłaściwie przedstawiana, zarówno przez WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) jak i in. fachowe źródła, gdyż stosowanie tej samej skali dla mężczyzn i kobiet nie uwzględnia znaczących różnic w ich budowie i składzie ciała (Ryc.1).

Ryc.1 Przeciętny skład masy ciała człowieka zależnie od płci i wieku (wg różnych źródeł).
(za: "ŻYWIENIE CZŁOWIEKA Podstawy nauki o żywieniu" pod red. J.Gawęckiego i L.Hryniewieckiego)

        Należy podkreślić, że różnice dotyczące ciężaru właściwego poszczególnych składników i tkanek wchodzących w skład ciała są istotne (woda-1g/cm³, kości-1,87g/cm³, tkanka mięśniowa-1,70g/cm³, tkanka tłuszczowa-0,92g/cm³, białko-1,45g/cm³). Uwzględniając te zmienne obliczyłem, że wskaźnik masy ciała - BMI dla kobiety i mężczyzny, przy tym samym wzroście, aktywności fizycznej i wieku, różni się ok. 8%, czyli ok. 2 jednostki w skali BMI. Na tej podstawie opracowałem osobne charakterystyki wskaźnika BMI dla kobiet i mężczyzn - Tabela 1 i 2, które moim zdaniem bardziej trafnie szacują prawidłową masę ciała, skorelowaną z dobrym odżywieniem i stanem zdrowotnym organizmu. W Tabeli 3 i 4 przedstawione są natomiast szacunkowe wartości wskaźnika BMI dla kobiet i mężczyzn.

Tabela 1. Interpretacja wsk. BMI przy ocenie stanu odżywienia energetyczno-białkowego kobiet.

Wartość BMI	Interpretacja - Kobiety
<13	Wyniszczenie
<16	Wychudzenie
<19	Niedowaga
19	Minimalna prawidłowa masa ciała (Min.p.m.c.)
20	Szczupła budowa ciała
21	Średnia budowa ciała
22	Masywna budowa ciała
23	Maksymalna prawidłowa masa ciała (Max.p.m.c.)
>23	Nadwaga ograniczająca sprawność
>26	Otyłość ograniczająca sprawność i zagrażająca zdrowiu
>29	Otyłość znacznie ograniczająca sprawność i zagrażająca życiu

 

Tabela 3. Szacunkowe wartości indeksu masy ciała BMI dla kobiet.

	Niedożywienie			Min. p.m.c.	Waga prawidłowa			Max. p.m.c.	Przekarmienie
BMI	<13	<16	<19	19	20	21	22	23	>23	>26	>29	BMI
Wzrost (cm)	Waga (kg) - Kobiety											Wzrost (cm)
140	25	31	36	37	39	41	43	45	46	51	57	140
143	26	33	38	39	41	43	45	47	48	54	60	143
146	28	34	40	41	43	45	47	49	50	56	62	146
149	29	35	42	43	45	47	49	51	52	58	65	149
152	30	37	43	44	46	49	51	53	54	61	68	152
155	31	38	45	46	48	51	53	55	56	63	70	155
158	32	39	47	48	50	53	55	58	59	65	73	158
161	33	41	49	50	52	55	57	60	61	68	76	161
164	35	43	51	52	54	57	59	62	63	70	78	164
167	36	44	52	53	56	59	61	64	65	73	81	167
170	38	46	54	55	58	61	64	67	68	76	84	170
173	39	48	56	57	60	63	66	69	70	78	87	173
176	40	49	58	59	62	65	68	71	72	81	90	176
179	42	51	60	61	64	67	71	74	75	84	93	179
182	43	53	62	63	66	70	73	76	77	87	96	182
185	45	55	64	65	69	72	76	79	80	89	100	185
188	46	56	66	67	71	74	78	81	82	92	103	188
191	48	58	69	70	73	77	80	84	85	95	106	191
194	49	60	71	72	75	79	83	87	88	98	109	194
197	51	62	73	74	78	82	85	89	90	101	113	197
200	52	63	75	76	80	84	88	92	93	105	117	200

 

Tabela 2. Interpretacja wsk. BMI przy ocenie stanu odżywienia energet.-białkowego mężczyzn.

Wartość BMI	Interpretacja - Mężczyźni
<15	Wyniszczenie
<18	Wychudzenie
<21	Niedowaga
21	Minimalna prawidłowa masa ciała (Min.p.m.c.)
22	Szczupła budowa ciała
23	Średnia budowa ciała
24	Masywna budowa ciała
25	Maksymalna prawidłowa masa ciała (Max.p.m.c.)
>25	Nadwaga ograniczająca sprawność
>28	Otyłość ograniczająca sprawność i zagrażająca zdrowiu
>31	Otyłość znacznie ograniczająca sprawność i zagrażająca życiu

 

 Tabela 4. Szacunkowe wartości indeksu masy ciała BMI dla mężczyzn.

	Niedożywienie			Min. p.m.c.	Waga prawidłowa			Max. p.m.c.	Przekarmienie
BMI	<15	<18	<21	21	22	23	24	25	>25	>28	>31	BMI
Wzrost (cm)	Waga (kg) - Mężczyźni											Wzrost (cm)
140	29	35	40	41	43	45	47	49	50	55	61	140
143	31	37	42	43	45	47	49	51	52	58	64	143
146	32	38	44	45	47	49	51	53	54	60	67	146
149	33	40	46	47	49	51	53	55	56	62	69	149
152	34	41	48	49	51	53	55	58	59	65	72	152
155	36	43	50	51	53	55	58	60	61	68	75	155
158	37	44	52	53	55	58	60	62	63	70	78	158
161	38	46	54	55	57	60	62	65	66	73	81	161
164	40	48	56	57	59	62	65	67	68	76	84	164
167	41	50	58	59	61	64	67	69	70	79	87	167
170	43	52	60	61	64	67	69	72	73	81	90	170
173	45	54	62	63	66	69	72	75	76	84	93	173
176	46	56	64	65	68	71	75	77	78	87	96	176
179	48	57	66	67	71	74	77	80	81	90	100	179
182	49	59	69	70	73	76	79	83	84	93	103	182
185	51	61	71	72	76	79	82	85	86	96	107	185
188	53	63	73	74	78	81	85	88	89	99	110	188
191	55	66	76	77	80	84	88	91	92	102	113	191
194	57	68	78	79	83	87	90	94	95	106	117	194
197	59	70	81	82	85	89	93	97	98	109	121	197
200	60	72	83	84	88	92	96	100	101	113	125	200

        Wahania masy ciała nie przekraczające 2kg, uznaje się u osób zdrowych za zjawisko normalne. Dłuższa choroba lub długotrwałe niedobory energetyczno-białkowe, wynikające np. z niedożywienia lub głodzenia, prowadzą do zmniejszenia masy ciała w znacznie większym stopniu. W warunkach całkowitej głodówki, spadek masy ciała nie powinien przekroczyć 30% wartości prawidłowej masy ciała, gdyż większe ubytki mogą zagrażać życiu.

 

Uwaga: Wskaźnik BMI nie ma zastosowania u dzieci, wyczynowych sportowców, osób trenujących sporty siłowe, a także kobiet w ciąży i karmiących piersią.

 

       Na poniższych stronach znajdziesz ok. 10 tys. przepisów wegetariańskich, z czego ponad połowa to dania wegańskie, oparte wyłącznie na produktach pochodzenia roślinnego.

Smacznego!

www.puszka.pl     www.zostanwege.pl     www.weganizmteraz.pl     www.natchniona.pl  www.foodisgreen.blogspot.com     www.blogweganski.pl     www.zwegowani.pl